Akademik

"Pathos" (Hastalık) ve "logos" (Bilgi) sözcüklerinin birleşiminden oluşan patoloji, hastalık bilimi anlamına gelir. Hastalıklara yol açan nedenler, bunların doku ve organları etkileme şekilleri ve hastalıklı dokuların özelliklerini inceler. Hastalara ait materyallerin değerlendirilmesi ile onların tanı ve tedavilerine doğrudan katkıda bulunur. Hastalardan hücre/doku örneklerinin alınması ya da organ çıkarılmasıyla patolojik inceleme süreci başlar. Alınan örnekler önce dış görünümleri (makroskobi) ile değerlendirilir, mikroskop altında incelenebilmesi için belirli protokollere göre örneklenir. Laboratuvar işlemleri ardından hastalıkların tanısı ve özellikleri belirlenir. Bu aşamada patolog hastanın ayrıntılı klinik ve laboratuvar bulgularına ihtiyaç duyabilir, dokular üzerinde özel incelemelere başvurabilir. Patolog, değerlendirmelerinin ardından yaptığı incelemeleri ortaya koyan bir rapor düzenler. Bu rapor kesin tek bir tanıdan oluşabileceği gibi, ayırıcı tanıları ve önerileri de içerebilir.

 

Patoloji uzmanı ya da patolog hastaya ait biyopsi veya ameliyat materyalini değerlendiren uzman doktordur. Tıp fakültesini bitiren doktorlar Tıpta Uzmanlık Sınavı ardından bu uzmanlık alanı ve kurumunu seçer. Dört yıllık eğitimin ardından uzman olunur. Patolog hastalıklı olduğu düşünülen doku ve organlardan farklı yöntemlerle alınan örnekleri inceler, gerektiğinde bazı yardımcı yöntemleri de (histokimya, immünohistokimya, immunfloresan ve moleküler incelemeler) kullanarak hastanın tedavisinin doğru olarak yönlendirilmesini sağlayacak bir patoloji raporu oluşturur. Bir doku örneğinin incelenmesi ve biyopsi raporu düzenlenmesine kadar geçen süre değişkendir. Bu süreyi örneğin hastalığın niteliği ve laboratuvarın niteliği belirler.

 

Patologlar, hastanın tanı ve tedavisinde rol alacak diğer hekimler ile ortak toplantılarda, multidisipliner onkoloji konseylerinde aktif rol alır. Ayrıca tıp fakültelerinde öğrenci eğitimine katılır, diğer birimlerin araştırmalarına destek verir.

 

Patoloji laboratuvarımız tanısal ve tedaviye yönelik incelemelerin yanı sıra, mezuniyet öncesi ve mezuniyet sonrası eğitimde hekimlik ve insanlık etik değerleri doğrultusunda öğrencilerimizin gözlem, değerlendirme ve problem çözme becerilerini geliştirmeleri için kanıta dayalı bilimsel bakış açısını kazandırmayı ilke edinmiştir.

 

Tarihçemiz

Patolojinin gelişimi insan bedenini ve işleyişini araştıran diğer bilim dallarındaki gelişmelerden etkilenmiştir. Önce insan anatomisi ayrıntılarıyla ortaya konulmuş, sonra histoloji, biyoloji, fizyoloji ve biyokimya hakkındaki bilgiler derinleşmiştir. Hastalıkların nedenlerinin anlaşılması için mikrobiyoloji, dahili ve cerrahi tıp dalları, son olarak da genetik ve moleküler biyoloji alanındaki atılımlar bilimin ve patolojinin yolunu aydınlatmıştır. Patolojinin 17. yüzyıldan itibaren sıçrama yapmasında Avrupa'da rönesans dönemi ve otopsi incelemelerinin yaygınlaşması etkili olmuştur. Marcello Malpighi (1628-1694) dokularda ilk mikroskopik incelemeleri gerçekleştirmiştir. Rudolf Ludwig Karl Virchow (1821-1902) "Hücresel patoloji" düşüncesinin fikir babasıdır. 19. yüzyılda Virchow tarafından ortaya konulan "Hücresel patoloji" düşünce sistemi şöyle özetlenebilir: "Yaşamın temel birimi hücredir. Hastalıklar da hücre yapısı ve işlevlerinin bozulmasıyla başlar. Hasta hücrenin üremesiyle diğer hasta hücreler ortaya çıkar. Hastalığı anlamak için hücreyi incelemek gerekli ve yeterlidir. Yangı, dejenerasyon, tümör gelişimi bu şekilde açıklanabilir''. İlk patoloji kürsüsü 1836'da Jean Cruveilhier (1791-1873) tarafından Paris'te kurulmuştur. Dönemin eğitim merkezleri Almanya ve Avusturya, en tanınmış hocaları Müller, Rokitansky, Virchow ve Cohnheim olmuştur.